وَ ماتَعْبُدون مِن دون اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّم>> یعنی شما و آنچه از غیر خدا پرستش می کنید، هیزمِ دوزخ است.
از این آیه می آموزیم که:
1- در مورد حقانیّت دین خود، با قاطعیّت سخن بگوییم و به درستیِ دین خود یقین داشته باشیم. این آیه خطاب به مخالفان می فرماید: <<لَم تَفْعَلوا وَلَنْ تَفْعَلوا>> یعنی نتوانستید و نخواهید توانست که مثل قرآن را بیاورید.
وَ ماتَعْبُدون مِن دون اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّم>> یعنی شما و آنچه از غیر خدا پرستش می کنید، هیزمِ دوزخ است.
از این آیه می آموزیم که:
1- در مورد حقانیّت دین خود، با قاطعیّت سخن بگوییم و به درستیِ دین خود یقین داشته باشیم. این آیه خطاب به مخالفان می فرماید: <<لَم تَفْعَلوا وَلَنْ تَفْعَلوا>> یعنی نتوانستید و نخواهید توانست که مثل قرآن را بیاورید.
2- انسان بخاطر کُفر به جایی می رسد که هم ردیفِ سنگ و جماد می شود.
3- دلی که همچون سنگ، نفوذناپذیر شد و قرآن را نپذیرفت، در قیامت نیز، با سنگ محشور می شود.
4- قرآن، در همه زمان ها معجزه است، در آینده نیز کسی نمی تواند مثل قرآن را بیاورد.
5- آتشِ دوزخ چنان شدید و سوزنده است که سنگ را همچون هیزمِ خشک، شعله ور می سازد.
<<25>> وَبَشِّرِ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّلِحَتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَرُ کُلَّمَا رُزِقُواْ مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِّزْقاً قَالُواْ هَذَا الَّذِی رُزِقْنَا مِن قَبْلُ وَأُتُواْ بِهِ مُتَشَبِهاً وَلَهُمْ فِیهَا أَزْوَ جٌ مُّطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِیهَا خَلِدُونَ
ترجمه: و کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند، مژده بده که برایشان باغ هایی است که نهرها از پای درختانِ آن جاری می باشد. هرگاه میوه ای از آن (باغ ها) به اهل بهشت، روزی شود، گویند: <<این همان است که قبلاً روزیِ ما شده بود>>، در حالی که مشابه آن (نعمت های دنیوی) به ایشان داده شده است، (نه خودِ آنها). و برایشان در بهشت همسرانی پاک و پاکیزه است و در آنجا جاودانه اند.
بدنبال آیه قبل که کافران را به آتش دوزخ تهدید کرد، این آیه سرانجامِ مؤمنان را بیان می دارد، تا از مقایسه سرنوشتِ این دو گروه، حقیقت روشن تر شود. البته ایمان در صورتی مفید است که همراهِ عمل صالح باشد. نه ایمان و نه عمل، هیچکدام به تنهایی، سعادت انسان را تضمین نمی کند.
ایمان همچون ریشه درخت، و عمل صالح میوه آن است. وجود میوه شیرین دلیل بر سلامتِ ریشه و وجود ریشه قوی، سبب پرورش میوه سالم است.
افراد بی ایمان، گهگاه کار خوبی انجام می دهند، اما چون ایمان در اعماق وجودشان، ریشه ندارد، همیشگی و دائمی نخواهد بود.
جایگاه اهل ایمان در قیامت، بهشتی است که باغ های آن پاییز و خزان ندارد، همواره سبز و پر میوه است، و آب، این مایه طراوت و شادابی، دائماً از پای درختان آن جاری است.
گرچه میوه های بهشتی از نظر ظاهر، شبیه میوه های دنیوی است، تا اهل بهشت آن ها را بشناسند و با آنها نامأنوس نباشند، اما از نظر طعم و مزه، کاملاً متفاوت و متمایز است.
در قیامت، زاد و ولدی نیست، امّا از آنجا که انسان به همسر و همدم نیاز دارد، خداوند برای اهل بهشت همسرانی بهشتی قرار داده که پاکی و طهارت، ویژگی اصلی آنهاست.
گرچه بسیاری از آیات قرآن مثل این آیه، نعمت های مادیِ بهشت را از قبیل باغ و قصر و همسر، مطرح کرده است، امّا در کنار این امور، در آیات دیگر، به نعمت های معنویِ بهشت نیز اشاراتی شده است.
چنانکه در آیه 72 سوره توبه، بدنبال ذکر نعمت های مادیِ بهشت، می فرماید: <<و رضوان من اللَّه اکبر>> <<خشنودی خداوند از همه اینها بالاتر است>>، و در آیه 8 سوره بیّنه نیز می فرماید: <<رضی اللَّه عنهم و رضوا عنه>>خداوند از آنان راضی است و آنان نیز از خداوند خشنود.
بنظر می رسد آنچه در مورد نعمت های بهشتی در قرآن آمده، ویژگیِ مکان و مسکنِ اهل بهشت را بیان می دارد، نه آنکه این امور، تمام پاداشِ آنها باشد، بلکه حضور در میان پیامبران و اولیای خدا و پاکان و صالحانِ تاریخِ بشریت، از بهره های معنوی و لذت بخش بهشتیان است.
از این آیه می آموزیم که:
1- نشانه وجود ایمان، عمل صالح است، لذا قرآن همواره این دو را در کنار یکدیگر آورده و می فرماید <<آمنوا و عملوا الصالحات>>
2- در فرهنگِ قرآن، عمل صالح، عملی است که با انگیزه و نیّت الهی انجام بگیرد، نه هر کار نیکی که بر اساس تمایلات شخصی یا جاذبه های اجتماعی انجام گرفته باشد. لذا، عمل صالح، پس از ایمان به خدا مطرح شده است.
3- محرومیت هایی که مؤمن به جهت رعایتِ حلال و حرام، در این دنیا می بیند، در بهشتِ آخرت جبران می شود.
4- نعمت های دنیا تمام شدنی است، لذا با رفتنش، خاطرِ انسان پریشان می شود، اما نعمت های آخرت دائمی وهمیشگی است، لذا انسان، غصّه از دست دادنش را ندارد. چنانکه این آیه می فرماید: <<و هم فیها خالدون>> اهل بهشت در آن جاودان و همیشگی اند.
5- همسر مناسب، همسری است که از هر جهت پاک و پاکیزه باشد، هم از نظر روح و قلب، هم از نظر جسم و تن، لذا این آیه در مورد ویژگی همسران بهشتی می فرماید: <<ازواج مطهرّة>>
<<26>> إِنَّ اللَّهَ لَا یَسْتَحِی أَن یَضْرِبَ مَثَلاً مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ فَیَعْلَمُونْ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِینَ کَفَرُواْ فَیَقُولُونَ مَاذآ أَرَادَ اللَّهُ بِهَذا مَثَلاً یُضِلُّ بِهِ کَثِیراً وَیَهْدِی بِهِ کَثِیراً وَمَا یُضِلُّ بِهِ إِلّاَ الْفَسِقِینَ
ترجمه: همانا خداوند از اینکه به پشه ای، (یا پست تر) و یا بالاتر از آن مثال بزند، شرم ندارد. پس آنها که ایمان دارند، می دانند که آن مثال، از طرف پروردگارشان، به حق و بجاست، ولی کسانی که کفر ورزیدند، می گویند: <<خدا، از این مثل چه قصد و منظوری داشته است؟>> آری خداوند با این مثال، بسیاری را گمراه و بسیاری را هدایت می فرماید. امّا بدانید که خداوند، جز افراد فاسق را، بدان گمراه نمی سازد.
امام باقر علیه السلام از نگاه دانشمندان اهل سنّت
چگونه با روش علمی می توان حیات طولانی امام زمان (عج ) را اثبات کرد
قرآن ,ایمان ,است، ,فرماید ,میوه ,بهشت ,نخواهید توانست ,یعنی نتوانستید ,الَّذِینَ ءَامَنُواْ ,بهشت همسرانی ,بِهِ کَثِیراً ,یقین داشته باشیم ,اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّم